MAGNA MORALIA

Magna Moralia θα μπορούσε να ήταν ο τίτλος της έκθεσης του Δημήτρη Τάταρη στην γκαλερί Καλφαγιάν όπου παρουσιάζει τη νέα του δουλειά που διαπραγματεύεται θέματα ηθικής, αμαρτίας και τιμωρίας, με αναφορές στα επτά θανάσιμα αμαρτήματα της Καθολικής εκκλησίας και στην Κόλαση του Δάντη.

Η πραγματεία ηθικής διδασκαλίας Magna Moralia (Ηθικά Μεγάλα) αποδίδεται στον Αριστοτέλη. Ο σταγειρίτης φιλόσοφος θεωρεί την ευδαιμονία το ύψιστο από τα αγαθά, που αποκτάται με ενάρετες πράξεις. Η ευτυχία ανήκει στον ενάρετο άνθρωπο.
Γύρω στα 600 μ.Χ, ο Πάπας Γρηγόριος Α’ στην εργασία του με τίτλο Magna Moralia απαριθμεί τα πιο σοβαρά αμαρτήματα που, σύμφωνα με την Καθολική εκκλησία, μπορούν να οδηγήσουν στην αιώνια καταδίκη της ψυχής του ανθρώπου. Τεμπελιά, Αλαζονεία, Λαιμαργία, Λαγνεία, Απληστία, Θυμός και Ζήλια.

Ο Δημήτρης Τάταρης στα έργα του ταυτίζει, με μια δόση χιούμορ, την αμαρτία με συγκεκριμένα, πολιτικά κυρίως, πρόσωπα, όπως για παράδειγμα τον Σύλβιο Μπερλουσκόνι με την Λαγνεία, την βασίλισσα Ελισάβετ της Αγγλίας με την Αλαζονεία, κ.α.

Ένα νέο στοιχείο-σύμβολο στην τωρινή του δουλειά είναι το χαρτονόμισμα. Στα σχέδια του διατηρεί, συνήθως, τα διακοσμητικά μοτίβα του χαρτονομίσματος αλλά επιλέγει να προβάλει τους δικούς του ήρωες. Ο ζωγράφος διατηρεί γνώριμα στοιχεία από παλαιότερη δουλειά του, όπως το πουλί-παπαγάλο, αντιασφυξιογόνες μάσκες, ζώα, κόκκαλα, χωρίς όμως να τους δίνει πρωταγωνιστικό ρόλο.

Η εξαντλητική λεπτομέρεια και η έμφαση στην τεχνική αρτιότητα συνεχίζουν να χαρακτηρίζουν τα έργα του ως μέσο, όμως, καθαρότερης και αβίαστης μετάδοσης του μηνύματος.

Οι γκραβούρες δεν έπαψαν να γοητεύουν τον Τάταρη. Στην καινούργια του δουλειά χρησιμοποιεί παλιές γκραβούρες του Γάλλου χαράκτη Gustave Dore από εικονογράφηση της Θείας Κωμωδίας του Δάντη και συγκεκριμένα από τον 8ο κύκλο της Κόλασης. Με σεβασμό στο δημιουργό τους, επεμβαίνει, αλλοιώνοντας το περιεχόμενο αλλά όχι το ύφος και τη γραφή του χαράκτη. Προσθέτει ή αφαιρεί πρόσωπα, χρωματίζει μερικώς άλλα, εικονογραφόντας με αυτόν τον τρόπο τη δική του εκδοχή του ταξιδιού του Δάντη (ή μήπως του ίδιου του ζωγράφου;) μέσα στους κύκλους των αμαρτιών της Κόλασης.

Όλα αυτά είναι τόσο μακρινά αλλά και τόσο επίκαιρα. Αρκεί μόνο να αναφερθεί κανείς στους αμαρτωλούς του 8ου κύκλου της Κόλασης. Απατεώνες, κόλακες, σιμωνιακοί, διεφθαρμένοι πολιτικοί, υποκριτές, κλέφτες, εσκεμμένα κακοί σύμβουλοι. Ο επισκέπτης της έκθεσης ίσως να μπεί στον πειρασμό να ταυτίσει γνωστά σε όλους μας πρόσωπα με τις αμαρτίες του 8ου κύκλου.

Χρίστος Χριστοφής,
10.05.14